Στην Ελλάδα είναι γνωστή η ύπαρξη πολλών μύθων αναφορικά με τα φίδια που υπάρχουν σε διάφορες περιοχές και περνάνε (δυστυχώς) από γενιά σε γενιά, λόγω έλλειψης γνώσεων και παραπληροφόρησης. Συνοπτικά εδώ έχουν συγκεντρωθεί κάποιοι από τους πιο γνωστούς μύθους και παρατίθενται παρακάτω:
Ø Οι Οικολόγοι μαζεύουν φίδια και τα απελευθερώνουν σε διάφορα μέρη ακόμη και μέσω ελικοπτέρων.
Ø Όλα τα φίδια είναι σατανικά.
Ø Τα φίδια χρησιμοποιούν την ουρά τους ως «μαστίγιο».
Ø Τα φίδια κυνηγούν τους ανθρώπους με σκοπό να τους δαγκώσουν.
Ø Το γάλα προσελκύει τα φίδια.
Ø Δεν υπάρχει φίδι που να μην διαθέτει δηλητήριο.
Ø Τα φίδια ανεβαίνουν στα κρεβάτια δίπλα στους ανθρώπους για «να τους πάρουν τα μέτρα».
Ø Τα φίδια διαθέτουν την ικανότητα «υπνωτισμού» της λείας τους.
Ø Οι Σαΐτες έχουν δηλητήριο και πετάγονται για να επιτεθούν στους ανθρώπους από τα δέντρα.
Ø Οι Σαπίτες αν δαγκώσουν κάποιον τότε το σημείο που δέχθηκε το δάγκωμα σαπίζει.
Ø Αν κάποιος δαγκωθεί από Οχιά τότε επέρχεται ακαριαίος θάνατος ή θάνατος σε λίγα μόνο λεπτά.
Ø Οι οχιές παραμένουν ακίνητες με σκοπό να δαγκώσουν τους ανθρώπους.
Ø Οι Αστρίτες είναι οι «αρσενικές Οχιές» στην Ελλάδα.
Ø Οι Σμέρνες μπορούν να βγουν στη χέρσο και να ζευγαρώσουν με φίδια/ Οχιές.
Ø Μέσα σε αυγά από Χελώνες μπορεί να βρεθούν φίδια.
Ø Τα φίδια μπορούν να δηλητηριάσουν μέσω της γλώσσας ή της ουράς τους.
Ø Τα φίδια έχουν την ικανότητα να «πετάγονται» από απόσταση μεγαλύτερη ακόμη και των 2 μέτρων με σκοπό να επιτεθούν.
Ø Ο Τυφλίνος (Typhlops vermicularis) που ονομάζεται και «Ήλιος» αν δαγκώσει έναν άνθρωπο τότε αυτός θα πεθάνει πριν ή μετά τη δύση του Ήλιου.
Ø Στην Ελλάδα μπορεί κανείς να συναντήσει φίδια με πολλά κέρατα.
Ø Στην Ελλάδα απαντώνται φίδια που σφίγγουν πάρα πολύ δυνατά τους ανθρώπους με αποτέλεσμα να προκαλούν βλάβες σε διάφορα σημεία του σώματος.
Ø Το κάψιμο υλικών όπως λάστιχα ή παπούτσια απωθεί τα φίδια.
Ø Το θειάφι απωθεί τα φίδια.
Ø Η έκφραση «φίλοι φίδια» προσδίδει, αδίκως, ένα ακόμη αρνητικό χαρακτηριστικό σε αυτά τα ερπετά.
Η πραγματικότητα όμως απέχει πολύ από τους μύθους…
· Η Οικολογία είναι η επιστήμη που μελετά τους οργανισμούς και τις αλληλεπιδράσεις τόσο μεταξύ τους, όσο και με το περιβάλλον στο οποίο ζουν. Εξ ορισμού, λοιπόν είναι αντι-οικολογικό όχι μόνο να αφήνει μαζικά ένας οικολόγος επιστήμονας ζώα σε ένα μέρος, αλλά και να τα συλλέγει.
· Τα φίδια προσπαθούν, όσο αυτό είναι δυνατό, να αποφεύγουν τους ανθρώπους.
· Τα φίδια δεν διαθέτουν ακοή, όμως αντιλαμβάνονται τις δονήσεις του εδάφους.
· Τα φίδια διαθέτουν την αίσθηση της «όσφρησης» χρησιμοποιώντας τη γλώσσα τους σε συνεργασία με το όργανο του Jacobson.
· Τα φίδια ΔΕΝ πίνουν γάλα, καθώς όχι μόνο ανατομικά δεν διαθέτουν τις κατάλληλες προσαρμογές αλλά επιπλέον δεν διαθέτουν ένζυμα κατάλληλα για την πέψη του γάλακτος.
· Τα φίδια δεν είναι επιθετικά ζώα, ούτε δαγκώνουν, παρά μόνο σε περιπτώσεις όπου απειλείται η ζωή τους (π.χ. αν κάποιος πατήσει ένα φίδι ή αν προσπαθήσει να το πιάσει με το χέρι ή το εγκλωβίσει).
· Στην Ελλάδα, ελάχιστα είναι τα είδη φιδιών που μπορούν να προκαλέσουν σοβαρό πρόβλημα υγείας στον άνθρωπο αν τον δαγκώσουν.
· Οι οχιές αν αντιληφθούν την παρουσία ανθρώπου, μένουν ακίνητες για λόγους άμυνας και όχι για τη δημιουργία κάποιας ενέδρας ή επίθεσης.
· Στην Ελλάδα, από τα διάφορα είδη της Οικογένειας Viperidae (κοινώς Οχιές), αν κάποιος δαγκωθεί και το δήγμα περιλαμβάνει δηλητήριο τότε δεν πεθαίνει ακαριαία, αλλά διαθέτει χρόνο ώστε να μεταφερθεί σε κέντρο νοσηλείας.
· Στην περίπτωση που κάποιος πατήσει ή πιάσει ένα φίδι της Οικογένειας Colubridae όπως π.χ. Σαΐτα (Platyceps najadum), τότε είναι πολύ πιθανό, στην προσπάθειά του να απεγκλωβιστεί/ξεφύγει, να κάνει σπασμωδικές κινήσεις με το σώμα του, κάτι που μπορεί κανείς να το αντιληφθεί ως «μαστίγωμα».
· Τα φίδια που υπάρχουν στον Ελλαδικό χώρο δεν διαθέτουν κέρατα. Προφανώς κάποιος αν δει μια Οχιά και πανικοβληθεί μπορεί να θεωρήσει ότι φέρει κέρατα. Κάτι που συχνά ακούγεται για την κοινή Οχιά (Vipera ammodytes) λόγω της απόφυσης του ρύγχους που διαθέτει.
Η λίστα σαφώς μπορεί να εμπλουτιστεί καθώς υπάρχουν άφθονοι μύθοι, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και παγκοσμίως για αυτά τα τόσο παρεξηγημένα ζώα. Τα φίδια όμως, όχι μόνο αποτελούν αναπόσπαστο στοιχείο σε ένα ισορροπημένο οικοσύστημα, αλλά είναι και ωφέλιμα, καθώς είναι θηρευτές αλλά ταυτόχρονα και λεία για άλλα ζώα. Θα πρέπει συνεπώς να τους δίδεται ο κατάλληλος σεβασμός μέσω της κατανόησης της οικολογίας τους κι αυτό θα επιτευχθεί μόνο μέσω της σωστής ενημέρωσης του κοινού από ειδικούς επιστήμονες και όχι μέσω παραπληροφόρησης από το διαδίκτυο ή άλλες μη έγκυρες πηγές.
